เปิดวิธี ฝึกสมาธิ ตามวิถีโยคะ! ขั้นตอนง่ายๆ แต่ฮีลทั้งกายและใจ

สุดสัปดาห์ชวนไป ฝึกสมาธิ ตามวิถีของโยคะแบบง่ายๆ ที่จะช่วยเตรียมความพร้อมทั้งร่างกายและจิตใจให้เปิดรับสิ่งดีๆ

ปัจจุบันการฝึกสมาธิได้รับการยอมรับในวงกว้างว่าเป็นพื้นฐานในการดูแลสุขภาพทั้งทางร่างกายและจิตใจ อีกทั้งการมีสมาธิยังส่งผลดีต่อการเรียนรู้และการทำงานอีกด้วย ดังนั้นคนรุ่นใหม่จึงหันมาสนใจการฝึกสมาธิในชีวิตประจำวันมากขึ้น แต่ก็ต้องยอมรับว่าการเริ่มฝึกสมาธิไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับทุกคน

เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา สุดสัปดาห์ได้ไปร่วมงานเปิดตัว AMSEL Biohealth Center ศูนย์สุขภาพที่ใช้หลักของชีวการแพทย์ (Biological Medicine) มาออกแบบบริการต่างๆ ในศูนย์ (สามารถอ่านเรื่อง ชีวการแพทย์คืออะไร ได้ที่นี่) ซึ่งเราก็ได้พบกับ Master Sanjiv Chaturvedi ผู้เชี่ยวชาญด้านโยคะ ที่มาบรรยายและนำการฝึกสมาธิตามวิถีของโยคะ ซึ่งเป็นการฝึกสมาธิอีกแนวทางหนึ่งที่สามารถทำตามได้ง่ายสำหรับผู้เริ่มต้น เราจึงสรุปสาระสำคัญจากเซสชันฝึกสมาธินี้มาฝากเพื่อเป็นอีกทางเลือกของผู้ที่ต้องการเริ่ม ฝึกสมาธิ หรือผู้ที่อยากศึกษาแนวทางการฝึกสมาธิแบบต่างๆ

Master Sanjiv นิยามโยคะว่า เป็นการฟังเสียงจากร่างกายตัวเอง พูดคุยกับตัวเอง ไม่ต่อสู้หรือต่อต้านร่างกายของตัวเอง หากเราคิดจะต่อสู้กับร่างกายหรือต่อต้านความคิดของตัวเอง สิ่งที่ตามมาคือความวุ่นวายยุ่งเหยิงต่างๆ ดังนั้นแนวทางการ ฝึกสมาธิ ตามวิถีของโยคะที่มาสเตอร์แนะนำจึงไม่ใช่การกำหนดลมหายใจเข้าออกอย่างเดียว แต่ยังรวมไปถึงการสำรวจความคิด อารมณ์ และพลังงานรอบตัวอีกด้วย

ฝึกสมาธิ ตามวิถีโยคะแบบ Step By Step

หายใจให้ถูกต้องคือพื้นฐานสำคัญ

การหายใจคือพื้นฐานสำคัญของทุกสิ่งรวมไปถึงการ ฝึกสมาธิ เมื่อใดที่เกิดความไม่สมดุลของอารมณ์หรือจิตใจ เมื่อนั้นรูปแบบการหายใจจะเปลี่ยนไป สิ่งที่เราต้องทำคือการกำหนดลมหายใจให้ถูกต้อง หากการหายใจของเรายาวนานขึ้น ช้าลง เรียบง่าย และมีจังหวะ เราจะเริ่มรู้สึกสงบและจะไม่มีสิ่งใดที่จะมารบกวนได้

การหายใจที่ถูกต้องคือ หายใจเข้า หน้าท้องขยายออก ออกซิเจนจะเข้าไปกระตุ้นให้ระบบประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic Nervous System) ทำงาน ทำให้ตื่นตัว และเมื่อเราหายใจออก หน้าท้องแฟบลง การขับคาร์บอนไดออกไซด์ออกก็จะไปกระตุ้นระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic Nervous System) ทำให้ผ่อนคลาย

เตรียมตัวก่อน ฝึกสมาธิ

เราจะ ฝึกสมาธิ กันประมาณ 20 นาที ปิดอุปกรณ์สื่อสารไปก่อน นั่งในท่าทางที่สบาย ผ่อนคลาย หลังตรง จะนั่งพื้นหรือนั่งบนเก้าอี้ก็ได้ พักมือบนเข่าหรือหน้าขา วางนิ้วชี้กับนิ้วโป้งประกบกัน และปิดตาลง

ระลึกถึงประสาทสัมผัส

ปล่อยให้ไหล่ กล้ามเนื้อใบหน้า คิ้ว กราม ลิ้น และร่างกายผ่อนคลาย ตระหนักรู้ถึงร่างกายที่สัมผัสกับพื้นหรือเก้าอี้ สิ่งที่อยู่รอบตัว ผู้คนที่อยู่รอบกาย กำแพง พื้น ผนัง ประตูหน้าต่าง

รับรู้เสียงรอบตัว

เปิดการรับรู้เสียงให้กว้างขวาง ปล่อยให้เสียงต่างๆ เดินทางมาหาตัวเรา ทั้งเสียงที่ห่างไกลออกไป เสียงหัวใจเต้น เสียงลมหายใจ

สำรวจร่างกายของตัวเองด้วยจินตภาพ

ละทิ้งการรับรู้เสียงไป หันมาสำรวจร่างกายของเรา ใช้จิตสร้างภาพร่างกายของเราตั้งแต่ด้านหน้า ด้านหลัง ด้านบน ด้านล่าง พร้อมกับตระหนักถึงลมหายใจเข้าออกผ่านรูจมูกทั้งสองข้าง

สำรวจความคิดของตัวเอง

สำรวจความคิดของตัวเองที่ผ่านเข้ามาในจิต ทั้งความคิด ณ เวลาปัจจุบัน ความทรงจำในอดีต ประสบการณ์ ภาพอนาคตที่ผ่านเข้ามา ไม่คิดวิเคราะห์พิจารณาความคิดเหล่านั้น แต่วางตัวเป็นผู้เฝ้ามอง แค่มองดูความคิดต่างๆ ผ่านมาและผ่านไป ไม่ว่าจะเป็นความคิดด้านบวก ด้านลบ หรืออาจจะไม่มีอะไรผ่านมาในหัวเลย

สังเกตอารมณ์และความรู้สึก

จากนั้นค่อยๆ สำรวจความรู้สึกของตัวเอง อารมณ์ ความชอบ ความไม่ชอบ ความรัก ความเกลียดชัง ความคิดเชิงลบ ความริษยา ความปรารถนา มีอะไรบ้างที่เราชอบ มีอะไรบ้างที่เราเกลียด หลังจากสังเกตมันไปสักพัก ความคิดและอารมณ์ต่างๆ จะค่อยๆ หายไป ปล่อยให้สมองและจิตว่างเปล่า

รับรู้ถึงการสั่นสะเทือนและพลังงาน

เปล่งเสียงว่า “โอม” ออกมายาวๆ ให้ร่างกายรู้สึกถึงการสั่นสะเทือน ทำซ้ำๆ สัก 3-4 ครั้ง ถูมือจนร้อนแล้ววางฝ่ามือไว้บนเปลือกตา ปล่อยให้พลังงานและความร้อนผ่านร่างกายเราไป จากนั้นจึงค่อยๆ ลืมตา

หากสามารถทำได้เป็นประจำก็จะเป็นช่วยเสริมสร้างสุขภาพที่ดีจากภายใน เป็นส่วนหนึ่งในการเยียวยาร่างกายและจิตใจอย่างยั่งยืน อันจะส่งผลดีต่อการใช้ชีวิตประจำวันทั้งด้านชีวิตการทำงานและชีวิตส่วนตัวอย่างสมดุลยิ่งขึ้น

Special Thanks to Master Sanjiv Chaturvedi and AMSEL Biohealth Center
Images : AMSEL Biohealth Center, Shutterstock
Text : Nattakarn Saekhoo

อ่านบทความแฟชั่น & ไลฟ์สไตล์เพิ่มเติมได้ที่

ถอดมายด์เซตสร้าง ‘ความสัมพันธ์ที่เฮลตี้’ ฉบับ เลดี้ปราง

รวมทริคอัปความสุข บูสต์เอเนอร์จี้ และ พัฒนาตัวเอง จากเหล่าคนดัง

ชวนกินตาม มิชลิน ไกด์ เปิดรายชื่อ 20 ร้านใหม่ ที่ได้รับรางวัล บิบ กูร์มองด์ ประจำปี 2568

นั่ง รถไฟ SRT Royal Blossom เปิดประสบการณ์เดินทางหรูหราพรีเมียม

เปิด ตารางสีมงคล 2568 สีเสื้อมงคล โดย หมอช้าง ทศพร! เสริมความเฮงตลอดปี

Personal Color กับ สีมงคล : คอมโบตามหาสีที่ใช่ ใส่แล้วลุคปัง ดวงรุ่ง

แจกโพยแต่งตัวตาม อนงค์ จาก หนึ่งในร้อย สาวสวย รวย เปรี้ยวแห่งพระนคร

เช็กลิสต์ 8 โรงแรมระดับ 3 MICHELIN Key การันตีประสบการณ์สุดพิเศษ

รวมไฮไลต์ห้ามพลาดใน Ocean Park Hong Kong แลนด์มาร์กที่รวมทั้งสวนสนุก สวนสัตว์ สวนน้ำ และโรงแรมหรู

แจกไอเดียตะลุยภูเก็ต ดื่มด่ำศิลปวัฒนธรรม สัมผัสเสน่ห์ทะเลใต้ ลิ้มรสอาหารไทยอร่อยเลิศ