เชื่อว่าผู้หญิงหลาย ๆ คนน่าจะต้องเผชิญกับอาการปวดท้องประจำเดือนเป็นประจำทุกเดือนอยู่แล้ว แต่รู้หรือไม่? นั่นอาจเป็นสัญญาณของภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่อยู่ก็เป็นได้ ซึ่งภาวะดังกล่าวอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกาย และคุณภาพชีวิตของผู้หญิงเป็นอย่างมาก แล้วภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่นี้คืออะไร มีอาการแบบไหน หรือต้องอาศัยการรักษาอย่างไรบ้าง สามารถติดตามได้ในบทความนี้
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ คืออะไร?
ภายนอกโพรงมดลูก เช่น รังไข่ ท่อนำไข่ เนื้อเยื่อบริเวณอุ้งเชิงกราน หรืออวัยวะอื่น ๆ ในช่องท้อง ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดท้องรุนแรง โดยเฉพาะในช่วงที่เป็นประจำเดือน
อย่างไรก็ตามสาเหตุของโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่นั้นยังไม่เป็นที่แน่ชัด แต่สามารถพบได้บ่อยในกลุ่มผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์โดยเฉพาะผู้ที่มีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนสูง และมีปัจจัยบางอย่างที่ก่อให้เกิดภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เช่น ลักษณะทางพันธุกรรม ระบบภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติ หรือการไหลย้อนกลับของเลือดประจำเดือน ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญที่อื่นนอกเหนือจากโพรงมดลูกได้
ตำแหน่งของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ที่พบได้บ่อยมีตำแหน่งไหนบ้าง?
ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่สามารถเติบโตในตำแหน่งอื่น ๆ ได้นอกเหนือจากโพรงมดลูก ซึ่งตำแหน่งเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ที่พบได้บ่อย ได้แก่
- รังไข่ เป็นตำแหน่งของภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ที่พบได้บ่อยที่สุด โดยมีโอกาสกลายเป็น “ถุงน้ำเยื่อบุโพรงมดลูก” (Endometriomas) ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยปวดท้องประจำเดือนมาก และส่งผลกระทบต่อการมีบุตรได้
- ผนังกล้ามเนื้อมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ที่แทรกตัวลงไปในกล้ามเนื้อของผนังมดลูก ส่งผลให้มีอาการปวดท้องที่รุนแรงในช่วงรอบเดือนหรือขณะมีเพศสัมพันธ์
- ท่อนำไข่ หากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ในบริเวณท่อนำไข่อาจทำให้ท่อนำไข่อุดตัน และส่งผลต่อความสามารถในการตั้งครรภ์ได้
- ปากมดลูก เยื่อบุมดลูกสามารถเจริญที่ปากมดลูกได้ ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยมีอาการเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
- กระเพาะปัสสาวะ เยื่อบุโพรงมดลูกที่ไปเจริญบริเวณกระเพาะปัสสาวะอาจทำให้เกิดอาการปัสสาวะเป็นเลือด หรือเจ็บขณะปัสสาวะได้
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ มีอาการเป็นอย่างไร

อาการของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่อาจแตกต่างกันขึ้นกับแต่ละบุคคล โดยอาการที่พบได้บ่อยหรือสัญญาณเตือนเมื่อเป็นเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่มีดังนี้
- เมื่อเป็นประจำเดือนจะรู้สึกปวดท้องเป็นระยะเวลานานจนกระทบต่อชีวิตประจำวัน
- รู้สึกปวดท้องน้อยทั้งก่อน ระหว่าง และหลังเป็นประจำเดือน
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ เช่น มาแบบกะปริบกะปรอย มามากกว่าปกติ หรือไม่มาเลยในรอบเดือนนั้น ๆ
- รู้สึกเจ็บปวดภายในช่องคลอดระหว่างหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
- เจ็บปวดเมื่อถ่ายอุจจาระหรือปัสสาวะ
- มีปัญหาในการตั้งครรภ์ ทำให้มีบุตรยาก
วิธีการรักษาภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ทำอย่างไรได้บ้าง มีทั้งหมดกี่วิธี?
เมื่อรู้ตัวว่ากำลังเผชิญกับภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ไม่ต้องเป็นกังวลไป แนะนำให้เข้าไปพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยถึงตำแหน่งที่เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ และเข้ารับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสม ซึ่งเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่สามารถทำการรักษาได้หลายวิธีด้วยกัน ดังนี้
- การใช้ยา : ในกรณีที่เป็นเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่และมีอาการปวดท้อง สามารถใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs เพื่อบรรเทาอาการเบื้องต้นได้
- ฮอร์โมนบำบัด : นอกจากการใช้ยารักษาตามอาการแล้ว เพื่อช่วยลดการเจริญเติบโตของเยื่อบุโพรงมดลูกผิดที่ แพทย์อาจแนะนำการใช้ยาคุมกำเนิด หรือใช้ยาที่มีคุณสมบัติในการช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกายร่วมด้วย เช่น กลุ่มยา GnRH agonists หรือกลุ่มยาฮอร์โมนโปรเจสติน เป็นต้น
- การผ่าตัด : หากการรักษาไม่ตอบสนองต่อยา หรืออาการของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่มีความรุนแรงมากขึ้น แพทย์จะแนะนำการผ่าตัดส่องกล้องมดลูก (Laparoscopic Surgery) เพื่อนำก้อนเนื้อเยื่อหรือพังผืดเหล่านั้นออกจากบริเวณดังกล่าว
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ภาวะที่ผู้หญิงทุกคนต้องระวังและรีบรักษา
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ภาวะที่ผู้หญิงทุกคนควรให้ความสำคัญและระมัดระวังเป็นอย่างมาก เพราะส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายและคุณภาพชีวิตได้ไม่น้อย ผู้หญิงทุกคนจึงควรหมั่นสังเกตอาการที่ผิดปกติอยู่เสมอ เช่น อาการปวดท้องเรื้อรัง อาการประจำเดือนมาผิดปกติ หากมีอาการเหล่านี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม
สำหรับผู้หญิงท่านไหนที่เป็นกังวล หรือมีสัญญาณเตือนของภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ สามารถเข้ารับการปรึกษาทีมแพทย์เฉพาะทางของโรงพยาบาลพระรามเก้า หรือหากคุณมีข้อสงสัยหรือประสบปัญหาเกี่ยวกับภาวะนี้ สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ช่องทางติดต่อดังต่อไปนี้
- Facebook : Praram 9 hospital
- Line : @Praram9Hospital
- โทร. 1270