หนีห่างจากฝุ่นร้าย ต้นตอสารก่อภูมิแพ้ที่คนแพ้ฝุ่นไม่ควรมองข้าม

มลภาวะทางอากาศเป็นปัญหาที่ก่อผลเสียให้ร่างกายอย่างมากทีเดียว โดยเฉพาะฝุ่นที่เป็นหนึ่งในสารก่อภูมิแพ้ ตัวการชั้นดีที่กระตุ้นอาการภูมิแพ้

ต้องยอมรับว่ามลภาวะทางอากาศเป็นปัญหาที่ก่อผลเสียให้ร่างกายอย่างมากทีเดียว โดยเฉพาะฝุ่นที่เป็นหนึ่งในสารก่อภูมิแพ้ ตัวการชั้นดีที่กระตุ้นอาการภูมิแพ้ อีกทั้งยังเป็นจุดเริ่มต้นของโรคร้ายต่างๆ มากมาย แล้วจะมีวิธีไหนบ้างที่สามารถป้องกันตัวเองและคนที่เรารักออกจากฝุ่นร้ายเหล่านี้? อ่านบทความนี้มีคำตอบอย่างแน่นอนโรคภูมิแพ้ คือการที่ร่างกายตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ที่ไวมากกว่าปกติ เมื่ออวัยวะสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ต้นเหตุนั้น จะทำให้เกิดอาการผิดปกติ ซึ่งอาการก็จะแตกต่างกันไปและมีความรุนแรงที่ไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับการตอบสนองของร่างกายแต่ละคนตามชนิดของสารก่อภูมิแพ้ที่ได้รับ

• สาเหตุของภูมิแพ้

สาเหตุส่วนใหญ่ของภูมิแพ้เกิดจากหลายปัจจัย ทั้งจากกรรมพันธุ์ พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น การสูบบุหรี่และขาดการออกกำลังกาย และที่สำคัญเลยคือมลภาวะและสภาพแวดล้อม รวมถึงภายในที่พักอาศัย ที่เป็นแหล่งสะสมชั้นดีของฝุ่นละอองและไรฝุ่น โดยอาศัยอยู่ตามเครื่องปรับอากาศ พรม สัตว์เลี้ยง และพื้นที่มุมอับ เป็นต้น ซึ่งจำนวนผู้ป่วยจากอาการภูมิแพ้มีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่

• อาการภูมิแพ้

เพราะภูมิแพ้เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ อาการจึงขึ้นอยู่กับจุดที่ร่างกายเกิดการอักเสบจากการกระตุ้นของสารก่อภูมิแพ้ ที่พบเห็นได้ส่วนใหญ่จะเป็นอาการคันจมูก คันเคืองหรือแสบตา ไอ จาม มีน้ำมูก เป็นผื่นคัน น้ำตาไหลบ่อย ไปจนถึงอาการหอบ หายใจไม่คล่อง หายใจเป็นเสียงวี้ด ลมพิษ แน่นหน้าอก ท้องเสีย อาเจียน เป็นต้น จึงต้องหมั่นสังเกตตนเองให้ละเอียดและพบแพทย์เพื่อตรวจวินิฉัยหาสาเหตุที่แท้จริงอย่างละเอียดอีกครั้ง

สารก่อภูมิแพ้ อยู่ใกล้ตัวกว่าที่คิด

นอกจากสารก่อภูมิแพ้ที่พบได้ในอาหารบางชนิด เช่น ไข่ ถั่ว นม อาหารทะเล แป้งสาลี เป็นต้น เรายังสามารถพบสารก่อภูมิแพ้ได้ในอากาศและสิ่งแวดล้อม เช่น ฝุ่น ไรฝุ่น เกสรดอกไม้ สปอร์เชื้อรา แมลงสาบ ขนสัตว์เลี้ยง เป็นต้น โดยเฉพาะฝุ่นซึ่งเป็นต้นตอใกล้ตัวและวนเวียนอยู่ทุกที่ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นละอองในอากาศที่กระจายตามท้องถนน หรือแม้กระทั่งภายในที่พักอาศัย จึงทำให้คนจำนวนมากเป็นภูมิแพ้และยังกลายเป็นโรคเรื้อรังที่ยากจะป้องกันและรักษาได้

วิธีกำจัดฝุ่น ดูแลตัวเองอย่างไรให้ห่างไกลจากอาการภูมิแพ้

การขยายตัวและความแออัดของเมืองในปัจจุบัน ทำให้คนส่วนมากต้องเผชิญกับปัญหาฝุ่นและมลภาวะซึ่งทำลายสุขภาพทั้งทางตรงและทางอ้อม และมีโอกาสสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ได้ง่ายขึ้น ไม่ว่าจะเป็นฝุ่นและไรฝุ่นทั้งในบริเวณสาธารณะและภายในที่พักอาศัย การดูแลตัวเองจึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยให้เน้นไปที่การสร้างภูมิคุ้มกันร่างกาย ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต หมั่นทำความสะอาดที่พักอาศัยและพื้นที่ทำงานเป็นประจำ จะเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยกำจัดต้นตอของสารก่อภูมิแพ้ได้ รวมไปถึงการกำจัดฝุ่นที่เป็นสารก่อภูมิแพ้ตัวการสำคัญ ด้วยวิธีต่างๆ ดังต่อไปนี้

1. ทำความสะอาดห้องนอน ห้องทำงาน ห้องน้ำ และพื้นที่อับชื้นเป็นประจำ เพื่อลดจำนวนฝุ่นและเชื้อราสะสม รวมถึงค้นหาเพื่อกำจัดต้นตอของฝุ่นและเชื้อราโดยตรง เช่น พรม ตู้เสื้อผ้า ใต้ตู้เย็น ฯลฯ

2. หลีกเลี่ยงสถานที่เสี่ยงต่อการกระตุ้นอาการภูมิแพ้ เช่น ห้องเก็บของ สวนดอกไม้ บริเวณที่เลี้ยงสัตว์ พื้นที่สูบบุหรี่ หรือห้องอับชื้นที่อากาศไม่ถ่ายเท

3. ใช้เครื่องดูดฝุ่น การทำความสะอาดด้วยไม้กวาดอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ ควรใช้เครื่องดูดฝุ่นที่มีแผ่นกรองประสิทธิภาพสูง และถุงเก็บฝุ่นหนา 2 ชั้น

4. ใช้เครื่องฟอกอากาศ สำหรับคนที่มีอาการภูมิแพ้ซึ่งไวต่อสารก่อภูมิแพ้เป็นพิเศษ ควรติดตั้งเครื่องฟอกอากาศ[1] ไว้ในบริเวณที่พักอาศัย เพราะเป็นนวัตกรรมที่มีแผ่นกรองหลายชั้น สามารถกรองฝุ่นละอองขนาดเล็ก ไวรัส แบคทีเรีย สารก่อภูมิแพ้ รวมถึง PM 2.5 ที่มีอนุภาคเล็กในอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซ้ำยังสามารถผลิตอากาศสะอาดที่ดีต่อสุขภาพผู้ใช้งานได้ในระยะยาวอีกด้วย

เพราะอากาศสะอาดเป็นหนึ่งในองค์ประกอบสำคัญของการมีสุขภาพดีในระยะยาว การเลือกกำจัดฝุ่นที่เป็นต้นตอของสารก่อภูมิแพ้ จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ช่วยลดการกระตุ้นอาการภูมิแพ้ได้ ไม่ว่าจะเป็นการทำความสะอาดเป็นประจำ การหลีกเลี่ยงสถานที่เสี่ยง หรือการเลือกใช้ตัวช่วยอย่างเครื่องดูดฝุ่นและเครื่องฟอกอากาศ ซ้ำยังช่วยลดอัตราการเกิดโรคหอบหืด โรคทางเดินหายใจ โรคเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงพาหะของโรคอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นตามมาด้วย